Wilsverklaring

Na een dialoog over vroegtijdige zorgplanning met je naasten en je huisarts of een andere zorgverlener, kan je ervoor kiezen je keuzes vast te leggen in wilsverklaringen. Er zijn twee soorten wilsverklaringen: een negatieve en een positieve wilsverklaring.

Positieve wilsverklaring

In een positieve wilsverklaring kun je vastleggen wat je zeker wel wil.

 

Het bekendste voorbeeld is de wilsverklaring euthanasie bij onomkeerbaar bewustzijnsverlies. In deze wilsverklaring geef je aan dat je euthanasie wenst als je in een onomkeerbare coma zou belanden. Dit gaat bijvoorbeeld om de situatie na een zwaar hersenletsel door een verkeersongeval of herseninfarct. Het gaat dus niet om bijvoorbeeld een situatie van gevorderde dementie.

 

Om geldig te zijn moet zo’n positieve wilsverklaring euthanasie correct opgesteld zijn en moeten er twee getuigen tekenen, waarvan minstens één geen belang mag hebben bij je overlijden. Een positieve wilsverklaring euthanasie is niet wettelijk bindend: een arts heeft altijd de vrijheid om er al dan niet op in te gaan.

 

Je mag de wilsverklaring euthanasie niet verwarren met het actuele verzoek tot euthanasie, waarbij je een arts vraagt om je leven te beëindigen in een situatie waarin je al ziek bent en hierdoor ondraaglijk lijdt.

 

Andere vormen van positieve wilsverklaringen zijn:

Negatieve wilsverklaring

In een negatieve wilsverklaring leg je vast wat je niet wil. Je kan bijvoorbeeld aangeven dat je, als er geen kans op herstel meer is, niet kunstmatig gevoed wil worden, niet meer op een dienst intensieve zorg wil opgenomen worden of niet gereanimeerd wil worden.

 

Het is niet nodig om elke mogelijke medische ingreep of behandeling op te sommen: een goed aangegeven zorgdoel zal meestal al heel wat duidelijk maken. Zo kan je bijvoorbeeld aangeven dat je geen ziekenhuisopname meer wenst, tenzij noodzakelijk voor je comfort.

 

Een negatieve wilsverklaring is juridisch bindend. Elke zorgverlener is wettelijk verplicht om zich aan deze weigering van sommige behandelingen te houden, ook als ze soms jaren voordien verwoord is.

Hoe ga ik aan de slag met wilsverklaringen?

 Bij het invullen van de wilsverklaring is het goed om je te laten bijstaan door een zorgverlener, want om rechtsgeldig te zijn moeten wilsverklaringen aan bepaalde vereisten voldoen.

 

Wilsverklaringen zijn onbeperkt geldig, en dus is het belangrijk om ze aan te passen telkens je situatie of je visie verandert.

Zowel de registratie bij je gemeente als een zorgvolmacht zijn niet strikt noodzakelijk om een wilsverklaring geldig te maken. Je bent dus niet verplicht om een wilsverklaring te laten registreren bij je gemeente of om een zorgvolmacht op te stellen.

Welke documenten heb ik nodig?

Download hieronder de ‘wilsverklaring inzake mijn gezondheidszorg en mijn levenseinde’

Download hier de digitaal invulbare versie in het Nederlands. Deze kan je op de computer invullen en daarna afprinten.

 

Er bestaat ook een speciale versie voor religieuzen. Download hier de ‘wilsverklaring inzake mijn gezondheidszorg en mijn levenseinde’ voor religieuzen.

Wilsverklaring inzake euthanasie: onbeperkt geldig in de tijd sinds 2 april 2020

In het verleden moest de wilsverklaring euthanasie om de vijf jaar vernieuwd worden om geldig te blijven. Sinds 2 april 2020 blijft deze wilsverklaring levenslang geldig en moet ze niet meer aangepast worden.

 

Opgelet: deze nieuwe regelgeving geldt enkel voor wilsverklaringen die werden opgesteld na 2 april 2020. Wilsverklaringen die werden opgesteld vóór de aanpassing van de wet (voor 2 april 2020) vallen onder de oude regelgeving en moeten nog een laatste keer aangepast worden.

Nuttige links