Interprofessioneel samenwerken rond vroegtijdige zorgplanning

Je kan niet vroeg genoeg starten met vroegtijdige zorgplanning. Dat geldt voor de patiënt, maar vooral de zorgverlener heeft hierin een belangrijke rol. De zorgverlener kan de zorgvrager namelijk prikkelen tot nadenken over vroegtijdige zorgplanning.


Daarnaast heeft de zorgverlener een belangrijke rol in interprofessioneel samenwerken en vroegtijdige zorgplanning bij de eigen collega’s. 

Leer er alles over tijdens onze opleidingen of ga zelf met ons werkboek aan de slag in jouw team.

Podcast

Samen met zorgpartners namen we twee afleveringen op.


Beluister en bekijk hieronder de podcast.

 

We danken hiervoor de deelnemers: dr. Fien Mertens, Olivier Muylaert, Inge Bossuyt, Ruth Piers, Luc Van Leemput, Inge Knaepen, Christine De Bosschere

 

Moderator: Christine De Cafmeyer (directeur Palliatieve Zorg Vlaanderen)

 

Met speciale dank aan UGent.

Werkboek

‘Samen zorgen, slim plannen’

‘Samen zorgen, slim plannen’ is een praktische werkvormenbundel waar elke zorgprofessional baat bij kan hebben. 

Voor wie?

Een aanrader voor iedereen die een patiëntgerichte zorgbenadering nastreeft waarbij de noden van de zorgvrager(s) centraal worden gezet. Deze noden zijn het vertrekpunt om vanuit een interprofessionele vroegtijdige zorgplanning hun wensen te achterhalen en er gepast aan tegemoet te komen.

 

Ontwikkeling

Dit werkboek is het resultaat van onderzoek van Palliatieve Zorg Vlaanderen, met behulp van materialen en bevindingen van het RadboudUMC Nijmegen en ZonMWNederland.


De toolbox leert hoe verschillende zorgdisciplines onderling, maar ook met de zorgvrager en mantelzorger kunnen samenwerken.

 

Dit boek kwam tot stand uit een samenwerking met verschillende partners en onder impuls en financiële steun van het Agentschap Zorg en Gezondheid van de Vlaamse overheid.

Bijhorende toolbox

In het werkboek verwijzen we binnen de verschillende werkvormen geregeld naar extra tools om mee te werken. Dat zijn casussen, filmpjes, getuigenissen, afdrukbare materialen om te gebruiken in groep en dergelijke. Deze vind je hieronder terug.

– TOOLBOX –

Workshop 'Samen zorgen, slim plannen!'

Wie?

Wij willen zoveel mogelijk collega’s betrekken: netwerken palliatieve zorg, vormingsverantwoordelijken, docenten in de basisopleidingen in de gezondheidszorg, teamleiders en -verantwoordelijken in zorg.

 

Wij bieden een workshop aan waarin je kennismaakt met het boek, de digitale toolbox en concrete casussen.

Waar en wanneer?

Meer informatie over komende workshops vind je in de agenda.

Wat?

Aan de hand van een werkboek ‘Samen zorgen, slim plannen’ en de tools die via deze pagina beschikbaar gesteld worden, kunnen verschillende professies leren en inoefenen hoe ze alles in zijn werk kunnen stellen om samen te werken rond de vroegtijdige zorgplanning van hun gezamenlijke patiënt.

 

Ook het platform Alivia, waar reeds proefprojecten mee aan de gang zijn sinds 2023, zal hiertoe kunnen bijdragen. Zo kunnen deze handvaten en middelen efficiënt ingezet worden vanuit een interprofessionele samenwerking met het oog op de zorgwensen en het comfort van de patiënt.

Ben jij docent aan de hogeschool of universiteit?

 

Wil je dit werkboek opnemen in jouw cursus en wil je wat meer informatie of een aantrekkelijke prijs?

Belangrijke begrippen

Vertrouwenspersoon en vertegenwoordiger

Vertrouwenspersoon

Een vertrouwenspersoon treedt op voor een wilsbekwame persoon en helpt om zijn rechten als patiënt uit te oefenen, zoals het verkrijgen van informatie of het inkijken van het medisch dossier. Een vertrouwenspersoon kan geen beslissingen nemen in de plaats van deze persoon.

 

Vertegenwoordiger

Een vertegenwoordiger is een meerderjarige persoon die de patiënt vertegenwoordigt als hij wilsonbekwaam geworden is. Van een vertegenwoordiger wordt verwacht dat hij of zij de wensen van de patiënt een stem geeft. De vertegenwoordiger kan de rechten van de patiënt uitoefenen, behalve de actuele keuze voor euthanasie.

Een door de patiënt aangeduide vertegenwoordiger gaat altijd voor. Als de patiënt geen vertegenwoordiger heeft aangeduid, dan kan de vrederechter een vertegenwoordiger aanduiden bij verworven wilsonbekwaamheid. Als dat niet het geval is, geldt de cascaderegeling:

 

      • De samenwonende partner
      • Een meerderjarig kind
      • Een ouder
      • Een meerderjarige broer of zus
      • Als er geen vertegenwoordiger is of bij conflict treedt de arts op als belangenbehartiger van de patiënt.

 

Voor het wetgevend kader rond vertegenwoordiging, zie de rubriek ‘Wetgeving’ hierboven.

 

Anders dan wanneer dit door de patiënt zelf gebeurt, is de weigering van een behandeling door een vertegenwoordiger niet absoluut. Een zorgverlener kan oordelen dat dit niet in het belang is van de patiënt en er daarom geen gevolg aan geven.

 

Medische beslissingen

Aan het levenseinde kunnen drie soorten beslissingen genomen worden:

      • Keuzes in verband met curatief of levensverlengend handelen. Hier vallen ook beslissingen onder rond het niet opstarten of niet verderzetten van een behandeling, zogenaamde niet-behandelingsbeslissingen.
      • Keuzes in verband met palliatief handelen en symptoomcontrole. Hier gaat het om behandelingen die de levenskwaliteit en het comfort moeten bevorderen. Het gaat dan om pijn- en symptoomcontrole maar ook om palliatieve sedatie.
      • Keuzes rond actieve levensbeëindiging, waaronder euthanasie.

Wilsverklaringen

Schriftelijke wilsverklaringen zijn alle documenten waarin iemand zijn wil te kennen geeft over toekomstige zorgkeuzes. In zo’n wilsverklaring kun je diverse elementen uit vroegtijdige zorgplanning vastleggen en een vertegenwoordiger aanduiden.

Positieve wilsverklaring

Een positieve wilsverklaring bevat keuzes rond wat iemand wil uitgevoerd zien. Een positieve wilsverklaring is juridisch niet bindend. Een voorbeeld is de wilsverklaring euthanasie bij onomkeerbaar coma.

Negatieve wilsverklaring

Een negatieve wilsverklaring bevat keuzes rond medische beslissingen die de zieke niet of niet meer wil. Een voorbeeld is reanimatie of opname op een dienst intensieve zorg. Een negatieve wilsverklaring is geldig bij wilsonbekwaamheid van de patiënt en is juridisch bindend en afdwingbaar.