Terugblik
Dit was editie 2023!

De headliner van vandaag is ongetwijfeld de Nederlandse arts Mirjam Willemsen. In 2014 kreeg ze zelf de diagnose longkanker, in 2019 vernam ze dat ze ongeneeslijk ziek is. Ze vertelde over haar eigen ervaringen als arts en als patiënt. “Communicatie is alles. Vraag gewoon wat je wil vragen. Ook als arts. Even checken hoe het met iemand gaat, hoeft echt niet lang te duren en maakt zoveel verschil voor de patiënt en zijn of haar verwachtingen.”

Naast dr. Willemsen zoemden specialisten in op palliatieve zorg binnen hun eigen vakgebied. Zo leerden we van dr. Bart De Moor dat onze nieren eigenlijk palliatief zijn vanaf onze geboorte, maar de meesten onder ons gelukkig eerder aan iets anders sterven, nog voor de nierfunctie wegvalt. Leerden we van Ronny D’Hulster het belang van het slechte nieuwsgesprek. “Dit verloopt nog zo vaak slecht. En ja, dat heeft gevolgen. Voor de patiënt maar ook voor diens familie.” En familie in kaart brengen en goede communicatie doet zo veel. “Toen mijn zus en ikzelf, twee zorgverleners zijnde, in de schoenen stonden als familie van een palliatieve ouder, werd er echt op gelet dat ons geen taken toebedeeld werden als zorgverlener. Wij mochten daar fulltime zijn als familielid. Ook voor ons had het personeel oog. Ging ik beladen van emoties buiten. Dan sprak een personeelslid me aan. “Ik ben er. Ik ga niet weg Ronny.” Ze normaliseerde mijn emoties en die paar minuten deden zo veel. Gewoon door er even te zijn. Geen diep gesprek. Gewoon emotie toelaten. Dat hoeft niet veel tijd te kosten. En doet zo veel voor mensen.” Hij deed de zaal geregeld grinniken over de valkuilen van het vak. Over hoe het kiezen van een kant in de familie een doodsteek kan zijn. Hoe de stervenden het gevoel hebben dat ze niet meer mogen lachen of genieten wanneer ze er nog zijn. ‘Dan komt er een familie binnen, allemaal met een lijkbiddersgezicht en ineens omgeschoold lijken tot begrafenisondernemers. Ik zou het liever anders zien, in mijn laatste stukje dat ik er nog ben.’”

Hoe belangrijk vroegtijdige zorgplanning is en hoe je mensen bewust moet maken van de kwetsbaarheid van ouderen en een aftakelingsproces. Hoe dat proces verrassende wendingen kan nemen en hoe je constant moet anticiperen op de toestand van de patiënt hoorden we van Nele Van Den Noortgate. “Bij ouderen is het vaak ook een samenloop van aandoeningen. Daarnaast neemt energie af en zijn mensen moe. Vaak interpreteren wij omstaanders dat als depressief, terwijl het gewoon aan energie en kracht ontbreekt. Mensen zijn moe, niet steeds depressief. Daar moeten we oog voor hebben.”

Na de pauze kregen we een inzicht in hoe de toekomst er voor mantelzorgers komt uit te zien. Daar wordt een boeiend traject gelopen met Vivel, “Een ding is zeker: de mantelzorger moet meer erkent en herkent worden. Hun plek in het zorgtraject moet er zijn, ze moeten meer betrokken worden en gaan ook meer nodig zijn”, lichtte Karel Hermans van Vivel gepassioneerd toe.

Met Jurn Verschraegen van expertisecentrum Dementie Vlaanderen leerden we dementie en Alzheimer vergelijken met een heuse trektocht. Een tocht waarop ook veel geparaat moet worden met elkaar. Professionals kregen dan ook een aantal tips mee. Families betrekken door o.a. praatcafés te organiseren, veel informeren. Hoe meer mensen weten wat ze kunnen verwachten hoe beter ze ermee om kunnen. Als naaste van een persoon met dementie moet je telkens al een stukje afscheid nemen. Belangrijk is dus ook dat er vanuit professionals aandacht is voor de naasten. ‘Hoe gaat het met joú?’, Want niemand geneest van pijn, door ervan weg te lopen. Het is maar een fractie van de tips op weg tijdens de beklimming van de berg Alzheimer…

We konden nog luisteren naar een panelgesprek onder leiding van dr. Huysmans die dr. Bart De Moor, Evi Eerdekens, Ellen Van der Gucht en dr. Katleen Van Emelen interviewde. En dit alles werd afgewisseld met muzikale intermezzo’s door de broers Sercu, waarvan broer Kobe zelf hoofdverpleegkundige op een palliatieve zorgeenheid is.

Nog voor afsluiting van de inschrijvingen waren de 600 plekken in de prachtige schouwburg volledig uitverkocht. Een bewijs dat de interesse voor palliatieve zorg er is en blijft. We danken jullie dan ook uitgebreid om er bij te willen zijn en hopen jullie volgend jaar opnieuw te mogen begroeten bij de 20ste editie.