Interview met Hilde Ingels, coördinator bij Amfora vzw, over spirituele aspecten in de palliatieve zorg en de opleiding "Afscheid dat verbindt – leer een eindelevensverhaal schrijven".

Interview Hilde Ingels

Wie bent u, wat doet u, waar bent u fier op?

Sinds 2019 ben ik coördinator van Amfora – Afscheid dat verbindt, een vzw die een gesprek bij en over het levenseinde wil faciliteren en professionele zorgverleners en vrijwilligers hierin opleidt. Ik ben als socioloog al meer dan 20 jaar verbonden aan de Arteveldehogeschool in Gent waar ik zowel in de opleiding sociaal werk als in de opleidingen journalistiek en ergotherapie aan de slag ben of geweest ben. Daarnaast ben ik vooral ook moeder van 4 kinderen waarvan er drie in het hoger onderwijs studeren en de jongste volgend jaar die stap zet.

 

Ik ben blij dat ik op een aantal jaren tijd een hele nieuwe wereld heb leren kennen, die van de palliatieve zorg. Deze sector heeft nooit deel uitgemaakt van mijn werkcontext, maar nu ben ik er dicht bij betrokken en dit voelt zeer goed aan. Ik ben blij en ook dankbaar dat ik mijn jarenlange ervaring als freelancejournalist heb kunnen inzetten in een vernieuwend concept, het Amforagesprek, waarbij technieken vanuit journalistieke hoek gecombineerd worden met de aanpak in de palliatieve zorg of eindelevenszorg.

 

Waar ligt volgens u het belang van vormingen rond spiritualiteit in de palliatieve zorg?

In academiejaar 2019-2020 heb ik als onderzoeker aan de hogeschool een onderzoek opgezet rond Spirituele noden in de palliatieve zorg. Ik heb een grote bevraging gehouden bij de multidisciplinaire teams (MDT) van alle Vlaamse ziekenhuizen (en één in Brussel) met een palliatieve eenheid. De respons was bijzonder groot. 28 van de 29 bevraagde teams hebben meegewerkt en er zijn 220 antwoorden binnengekomen. Dat zoveel teams en zoveel leden van het MDT het de moeite vonden om tijd te nemen voor deze bevraging, is een signaal dat aangeeft hoe belangrijk men de vierde pijler van de palliatieve zorg vindt. De respondenten signaleren zelf een grote nood aan bijkomende vorming rond de vierde pijler van de palliatieve zorg. 

Het onderzoeksrapport is hier te raadplegen.

 

Wat wij met Amfora doen, raakt helemaal aan die spirituele dimensie. Cursisten die de training Afscheid dat verbindt – leer een eindelevensverhaal schrijven volgden, geven aan dat dankzij de aangeleerde methodiek ze er veel gemakkelijker in slagen om in een gesprek met een palliatieve patiënt tot die diepere dimensie te komen.

 

In 2022 start voor de 6e keer de training eindelevensverhalen. Waarom is deze training zo waardevol voor u?

Voor mij is deze training om meerdere redenen waardevol.

  1. De evaluaties van de cursisten is een belangrijk criterium, en die spreken voor zich. Enkele impressies:
    – Deze opleiding bracht me dichter bij mensen, maar ook een beetje dichter bij mezelf.
    – Warme uitnodiging om te verbinden met de diepte van het leven.
    – Het is een cadeau aan de geïnterviewde en zijn/ haar familie maar ook aan mezelf. Taal als brug naar verbinding, naar het wezenlijke van de geïnterviewde die zo vaak enkel nog als zieke wordt aangesproken.
    – Deze krachtige training maakt mij als mens rijker en brengt in mij kwaliteiten naar boven om mensen op een waardevolle manier afscheid van het leven te laten nemen.
  2. Het doet deugd om expertise die je vanuit je eigen journalistieke achtergrond maar ook vanuit een maatschappelijke betrokkenheid hebt opgebouwd, door te geven aan anderen zodat zij er ook mee aan de slag kunnen gaan. Je kunt wel geloven in een concept, maar dat moet zich nog bewijzen. De eerste trainingsreeks was dus best spannend, maar al vanaf dag 1 van de opleiding bleek dit een schot in de roos.
  3. De training ‘werkt’: het lukt om vaardigheden bij te brengen zodat die op de werkvloer kunnen worden toegepast en verankerd. Niet elke cursist heeft na de opleiding dit concept al op grotere schaal kunnen ontwikkelen – daar speelt de aanslepende coronacrisis met niet-evidente werkomstandigheden in ziekenhuizen, woonzorgcentra en thuiszorg een grote rol in. Maar er zijn op verschillende plekken in Vlaanderen cursisten die vanuit de ervaring van de training binnen hun team op Amforagesprekken hebben ingezet. Zo verspreidt het concept dat in 2016 kleinschalig is gestart, zich verder over de zorgsector. Dat was de bedoeling, dus het opzet van de trainingen is op dat punt zeker geslaagd.

 

Hoe ervaart u deze training als lesgever? Is er een evolutie in uw beleving?

In elke nieuwe trainingsgroep ontmoet je stuk voor stuk interessante, fijne en gedreven mensen. Er ontstaat telkens opnieuw en snel een bijzondere dynamiek. Zij komen om bij te leren, maar ik leer al evenzeer van hen. Een heel fijne ervaring.

 

Je merkt dat het concept bij elke training verder verrijkt en verdiept, dankzij de ervaring die vorige cursisten hebben ingebracht of ondertussen opdoen.

 

Binnenkort hebben we een terugkomdag waar de meeste cursisten aanwezig zullen zijn. Dan zal er ongetwijfeld een rijke uitwisseling zijn tussen al deze mensen waarvan de meesten elkaar niet kennen. Ik kijk ernaar uit!

 

 

Over de kracht van eindelevensgesprekken schreef Hilde Ingels het boek ‘Afscheid dat verbindt – Praten over het levenseinde’ (2020, uitg. Lannoo)

Elise Mans

Meer nieuws

Euthanasie bij jongdementie

“Eigenlijk zou ik nu nog best een tijdje willen verder leven met jongdementie. Maar ik wil niet dat het straks te laat is. Als ik wacht heb ik kans dat ik te laat ben om me te beroepen op euthanasie. En ik wil niet eindigen zoals ik dat zag bij anderen.”

Lees meer »